-de -da eki ne zaman ayrı yazılır?

10 yıl önce -de -da ekinin ne zaman ayrı, ne zaman birleşik yazıldığına dair bir yazı yazmıştım. Ancak o yazı kuralları açıklamaktan çok, bu eklerin kullanımını bilmeyenlere tepki amaçlıydı. Bu sefer örneklerle -de -da eklerinin nasıl yazıldığını açıklamaya çalışacağım.

“dahi” anlamına gelen -de ayrı yazılır.

Bilmeniz gereken tek kural bu. Bu kural ilk bakışta karışık geldiyse aşağıdaki örneklere göz atın:

İzmir’de iftar oldu. (İzmir isimli kentte bir olay cereyan etti.)

İzmir de fırtınaya teslim oldu. (Başka kentlerin yanı sıra İzmir dahi bu fırtınaya teslim oldu. İzmir dışında başka kentlerin aynı eyleme konu olması “de” ekinin dahi anlamında olması ile anlatılmış.)

Açıklama eklemeden birkaç örnek daha ekleyelim:

Televizyonda hiç güzel bir yayın yok.

Televizyon da bozuk, klima da.

O adamı nerede gördün? Televizyonda (gördüm).

Radyo bir iletişim aracıdır. Başka biliyor musun? Televizyon da bir iletişim aracıdır.

Havanın kötü olması moralimizi biraz bozsa da güne planladığımız gibi devam ettik.

Ne zaman -te -ta oluyor?

Ayrı yazılan -de -da kendisi bir kelime olduğundan, önceki kelimeden etkilenmez de sertleşmez.

İş de önemli, aşk da.

Birleşik yazılan -de -da kelimesine bağlı olarak sertleşebilir.

İşteki ilk günüm iyi geçti.

Bitirirken

Merak ettiklerinizi aşağıya yorum olarak sorabilirsiniz.

Bu kuralları Türk Dil Kurumu’nun kendi sitesinden daha ayrıntılı bir biçimde öğrenmek için buraya tıklayabilirsiniz.